
wróć do : podstawowe rodzaje gwintów
Artykuły powiązane : Typoszereg złączy z gwintami calowymi BSP
Gwinty calowe - tabela, wymiary
Gwinty calowe nazywane gwintami brytyjskimi dzielą się zasadniczo na dwie podgrupy : gwinty BSP oraz gwinty BSPT ( stożkowe, dużo mniej popularne ) Gwinty calowe ( BSP ) są jednymi z najbardziej popularnych stosowanych w hydraulice siłowej, pneumatyce. Gwinty BSP stosowane są również z złączach niskociśnieniowych oraz złączach wodnych. Gwinty calowe, takie jak BSP, NPT czy UNF, są niezwykle wszechstronne i znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach. Dzięki znajomości ich wymiarów, oznaczeń i różnic w porównaniu z gwintami metrycznymi, można skutecznie dobrać odpowiednie rozwiązanie do każdego projektu. Sprawdź pełną ofertę złączek, adapterów i narzędzi do gwintów calowych w sklepie Hydron.
Trzy rodzaje gwintów calowych
- BSP - najpopularniejszy
- UNF - amerykański drobnozwojowy
- NPT - mniej popularny
Gwint calowy wymiary
Wyróżniamy następujące rozmiary gwintów calowych ( od najmniejszego do największego ) :
- 1/8''-28
- 1/4''-19
- 3/8''-19
- 1/2''-14
- 5/8''-14
- 1''-14
- 3/4''-14
- 1''-11
- 1 1/4''-11 > ten gwint określany jest również jako gwint 5 4 cala
- 1 1/2''-11 > ten gwint określany jest również jako gwint 6 4 cala
- 2''-11
Oznaczenie gwintu calowego
Jak odczytywać oznaczenie gwintu ? Pierwsza wartość to oznaczenie gwintu np. 1/4" dodatkowa wartość -19 oznacza ilość zwoi na cal gwintu. Pełne oznaczenie gwintu to 1/4''-19.
Jak zmierzyć gwint calowy ?
Aby dokładnie zmierzyć gwint musimy dysponować suwmiarką i grzebieniem do gwintów. Po dokonaniu pomiarów do prawidłowej identyfikacji gwintów służą tabele doboru gwintów ( podstawowa i rozszerzona ) w tabeli możemy sprawdzić ile milimetrów ma dany gwint. Co ważne inną wartość na ten sam gwint zewnętrzny a inną gwint wewnętrzny ! Warto dodać, że w hydraulice siłowej standardowym największym używanych gwintem są 2".
Typowe gwinty calowe – wymiary, rodzaje i oznaczenia
Gwinty calowe są powszechnie stosowane w różnych branżach, takich jak hydraulika siłowa, pneumatyka, motoryzacja czy przemysł maszynowy. W artykule omówimy najpopularniejsze rodzaje gwintów calowych, ich wymiary, oznaczenia oraz różnice w porównaniu z gwintami metrycznymi. Dodatkowo przedstawimy tabelę gwintów calowych oraz porady dotyczące ich pomiaru i zastosowania.
Rodzaje gwintów calowych
Gwinty calowe różnią się w zależności od zastosowania i specyfikacji technicznych. Do najczęściej spotykanych typów należą:
-
Gwinty rurowe calowe (BSP, NPT):
- Stosowane w instalacjach hydraulicznych i pneumatycznych.
- BSP (British Standard Pipe) charakteryzuje się kątem zarysu 55°, a NPT (National Pipe Thread) – kątem 60°.
- Wymiary gwintów rurowych calowych często podawane są w tabelach, które uwzględniają średnicę nominalną, skok gwintu i średnicę zewnętrzną.
-
Gwinty calowe drobnozwojne (UNF, BSW):
- gwinty UNF (Unified Fine Thread) – używany w aplikacjach wymagających większej precyzji i wytrzymałości.
- BSW (British Standard Whitworth) – klasyczny gwint stosowany w starszych konstrukcjach.
-
- UNF i UNC (Unified Coarse Thread) – popularne w przemyśle motoryzacyjnym oraz maszynowym.
Wymiary gwintów calowych i ich oznaczenia
Każdy gwint calowy posiada specyficzne oznaczenie, które zawiera:
- Rozmiar nominalny (np. 1/4, 1/2, 3/8 cala),
- Skok gwintu (ilość zwojów na cal, np. 14 TPI – threads per inch),
- Typ gwintu (np. NPT, BSP, UNF).
Dla przykładu:
- Gwint calowy 1/4 NPT oznacza gwint rurowy o nominalnej średnicy 1/4 cala, kąt zarysu 60° i zwojach zgodnych z normą NPT.
Różnice między gwintem metrycznym a calowym
- Jednostki miary: Gwinty metryczne podawane są w milimetrach, natomiast calowe w calach.
- Skok gwintu: W gwintach metrycznych skok określany jest w milimetrach (np. 1,5 mm), a w gwintach calowych w ilości zwojów na cal (np. 14 TPI).
- Kąt zarysu: Gwinty metryczne mają standardowy kąt 60°, podczas gdy gwinty calowe mogą mieć kąty 55° (BSP) lub 60° (UNF, NPT).
Tabela gwintów calowych – wymiary i średnice
Poniżej przedstawiamy tabelę najpopularniejszych gwintów calowych:
Rozmiar gwintu | Typ gwintu | Średnica zewnętrzna (mm) | Skok gwintu (TPI) | Kąt zarysu |
---|---|---|---|---|
1/4 | BSP | 13,157 | 19 | 55° |
1/2 | NPT | 21,336 | 14 | 60° |
3/8 | UNF | 9,525 | 24 | 60° |
1/8 | BSP | 9,728 | 28 | 55° |
1/2 | UNC | 12,7 | 13 | 60° |
Jak mierzyć gwinty calowe?
Do pomiaru gwintów calowych używamy narzędzi takich jak:
- Grzebień do gwintów metrycznych i calowych – pozwala określić skok gwintu.
- Suwmiarka – do pomiaru średnicy zewnętrznej i wewnętrznej.
- Tabela gwintów – do szybkiego porównania wyników pomiarów z normami.
Gwinty calowe na mm – przelicznik
Wymiary gwintów calowych mogą być przeliczone na milimetry dla łatwiejszego zrozumienia. Przykładowo:
- Gwint 1 cal = 25,4 mm,
- Gwint 1/2 cala = 12,7 mm,
- Gwint 3/8 cala = 9,525 mm.
Rozmiar gwintu | Skok gwintu (TPI) | Średnica zewnętrzna (mm) | Uwagi |
---|---|---|---|
1/8'' | 28 TPI | 9,728 | Gwint drobnozwojny, stosowany w instalacjach precyzyjnych i hydraulice. |
1/4'' | 19 TPI | 13,157 | Popularny gwint w układach hydraulicznych i pneumatycznych. |
3/8'' | 19 TPI | 16,662 | Często wykorzystywany w instalacjach rurowych średniego ciśnienia. |
1/2'' | 14 TPI | 20,955 | Uniwersalny gwint stosowany w instalacjach hydraulicznych i wodnych. |
5/8'' | 14 TPI | 22,911 | Rzadziej stosowany, zwykle w specjalistycznych instalacjach przemysłowych. |
3/4'' | 14 TPI | 26,441 | Stosowany w dużych układach hydraulicznych oraz przemysłowych. |
1'' | 14 TPI | 33,249 | Gwint o większym przepływie, stosowany w dużych instalacjach rurowych. |
1'' | 11 TPI | 33,249 | Gwint o większym skoku, stosowany przy niższym ciśnieniu. |
1 1/4'' | 11 TPI | 41,91 | Znany również jako gwint 5/4 cala, wykorzystywany w hydraulice siłowej i wodociągach. |
1 1/2'' | 11 TPI | 47,803 | Znany również jako gwint 6/4 cala, szeroko stosowany w instalacjach przemysłowych. |
2'' | 11 TPI | 59,614 | Stosowany w dużych instalacjach rurowych, takich jak wodociągi i przemysł. |